Prijeti li nam opasnost sa neba: Oko 2.500 potencijalno opasnih asteroida se približava Zemlji

AUTOR:M.J. GDNUS

Nakon puna dva mjeseca posmatranja naučnici su saopštili da asteroid 2024 YR4, za koji je postojala opasnost da će 2032. godine udariti u Zemlju, nije više prijetnja po našu planetu. Međutim, ovim se ne otklanja mogućnost da će se Zemlja naći na putu nekom drugom asteroidu, jer se na listi potencijalno opasnih asteroida nalazi oko dvije i po hiljade ovih objekata.

Asteroid 2024 YR4, koji je posljednjih dana bio tema u gotovo svim medijima, otkriven je u decembru. Pratila su se saopštenja NASA i Evropske svemirske agencije (ESA) u kojima je, u jednom trenutku, šansa za smrtonosni udar 2032. godine bila čak oko tri odsto.

Ipak, nakon dva mjeseca praćenja ovog asteroida ESA je šansu za udar u Zemlju smanjila na 0,001 odsto, a NASA na 0,0027 odsto. To je značilo da će asteroid bezbjedno proći Zemlju 2032. godine i da nema prijetnje od ikakvog udara u narednom vijeku.

Ipak, iako je ova mogućnost udara otklonjena, to ne znači da slične opasnosti ne vrebaju iz svemira.

Nataša Todorović, viši naučni saradnik na Astronomskoj opservatoriji u Beogradu, za portal N1 objašnjava da je ovaj asteroid samo jedan od onih koji se približavaju Zemlji i da smo, zahvaljujući savremenim telskopima, u stanju da ih otkrivamo i pratimo.

„Zato u posljednje vrijeme sve češće čitamo o potencijalno opasnim asteroidima. Oni su uvijek bili tu, samo nismo imali način da ih vidimo. Međunarodna astronomska unija, koja ujedinjuje nacionalne astronomske organizacije iz svih djelova svijeta objavila je listu potencijalno opasnih asteroida (PHA), a trenutno je poznato oko 2.500 ovih objekata“, kaže Todorović.

Dodaje i da su u dalekoj prošlosti asteroidi češće udarali u Zemlju i da su neki od tih dohađaja mijenjali tokove života na njoj.

„Smatra se da je asteroid koji je udario u Zemlju prije oko 65 miliona godina doveo do radikalne promjene klime koja je za posljedicu imala nestanak dinosaurusa. A posljedica te posljedice je da su nestali predatori pored kojih čovjek ne bi mogao da opstane“, kaže Todorović ističući da je iz tog razloga to za nas pozitivan događaj.

Podsjeća i na događaje u skorijoj istoriji.

„Najveći takav udar desio se u zoru 30. juna 1908, kada je asteroid veličine od oko 50 metara (mada su to samo procjene jer tijelo nikad nije pronađeno) pao u Tungusku šumu u Sibir. Sjećamo se vjerovatno i događaja iz 2013. u Čelebjansku podno Urala. Procijenjena veličina ovog tijela je bila oko 18 metara, a prouzrokovalo je štetu u smislu da je razbijeno mnogo stakala itd. Bilo je i lakše povrijeđenih“, navodi viša naučna saradnica na Astronomskoj opservatoriji u Beogradu.

Zato, ističe ona, vjerovatnoća od nekog potencijalog udara asteroida u Zemlju nije nula, a kakve bi posljedice uslijedile ukoliko bi se to desilo, zavisile bi od njegove veličine, ali i od mjesta na koje bi pao.

„Najmanja šteta bi bila ako bi pao u pustinju, na pjeskovitu ili kamenu podlogu. Pad u oken bi proizveo talase, cunami, koji bi mogao nanijeti veću štetu na obali.

Ako bi pao u naseljeno mjesto, onda bi već moglo biti direknih posljedica“, kaže Todorović.

Kada je u pitanju asteroid 2024 YR4, NASA navodi da još uvijek postoji šansa da bi mogao da udari u Mjesec 22. decembra 2032. godine. Vjerovatnoća za takav scenario je 1,7 odsto, a Pol Čodas, koji rukovodi NASA Centrom za proučavanje objekata u blizini Zemlje, rekao je da očekuje da će takvi izgledi takođe smanjiti.

Mjesečeva površina je prekrivena kraterima, što svjedoči o ovakvim udarima u daljoj prošlosti, a ako bi i ovog puta do toga, ipak, došlo, Todorović ističe da bi to bio spektakl, ukoliko bi bilo moguće da ga gledamo sa Zemlje.

„Posljedica bi bila veliko oduševljenje i zanimanje za astronomiju, i poneko zrno prašine koje bi dospjelo na Zemlju“, kaže ona.